中国话写法拉丁化指南/拉丁化·汉字对译读物

北方话方音调查表 中国话写法拉丁化指南
拉丁化·汉字对译读物
作者:王弦
1941年

拉丁化·汉字对译读物

——完全从新文字书店出版的北方话读物中选出来

1. Duan gyz

  1. Womn Zhungxua Minguo, sh Iazhou di igo da guogia.
  2. Womn iou swanwan ucianwan tungbao, tuangiekilai baoxu Zhungxua.
  3. Cianfang syjao madai, ties, motorche, shoudiantung, usiandian shoujingi, yji, mianfen, shuzi d.d.
  4. Wo iging xyoxui latinxua sin wenz.
  5. Dirhen zhoxuangla, diudan wancyan meijou mubiao.
  6. Iugizhan sh rhosiao minzu gen diguozhuji zozhan di zui xaod zhanshu.
  7. Xyowan zhesie, ni ziu koji zhdao zenjang ky sieliao.
  8. Xianzai bu iao chao, kuaikuai shui igiao.
  9. Zhungguo igung iou 28 sheng, lianggo tebieky.
  10. Pingjindi shxou inggai zhuzhung yng zuiba ky ping.

Cung "Kangzhan Chugi Duben" syanchulai.

2. Shgo

(1) Kuailodi p kiur

Wodi kuailodi pikiur-a,
Ni wang naar pao-a?
Siaomaor di shenshang shoula nidi shang,
Siaogour di toushang shoula nidi zhuang.
Wo ie genzho nidi zhego
Xundandi pikiur zaoliao gao!
Ni ba chuangxu di boli dapo,
Dansh nago aimadi kosh wo!

Cung "Beifangxua sin wenz ABC" syanchulai.

(2) Bu iao chao

Siao baobao,
Bu iao chao,
Mama meijou kung,
Mangzho zo mianbao.
Zoliao mianbao sung gei shui?
Sung ger ciansiandi bingsh.
Tamn pingming da dirhen,
Womn tungbao iao weilao.
Siao biobao,
Xianzai bu iao chao,
Deng ni zhangdaliao,
Iou guo iou gia doma xao.

Cung "Kangzhan chugi duben" syanchulai.

Gush

(1)

Ta iku, xurhan tingdaoliao xokidi shengjin: "Ei, weishenma kudi?"

Siao Peter lianmang wang xuolu gyo nabian ikan. Shengjin bingbush cung nar laidi, dao ziu zai chuang pangbian. Ta kanzholiao, chuangbiandi izhang siao zhozshang, jou igo iangxuo xoz, ba zhaidi itou zo gyo, tingzhdii zhanzho. Rcie dagai suansh da zhaoxu-ba, wanliaowan iao.

"Ei, weishenma kudi?" Iangxuo xoz zhejang wen.

"Nangogila, zh iou igo rhen gugu-dandandi tang zai zher." Siaoxaiz u-uzho xuida.

"Naali naali, buzh ni igo rhen-a." Iangxuo xoz shuozho, shgin tiao, ziu tiaodao chuangshang laila, "Uz limian iou xydo dungsi, na ziu dush n di pungju-a, zhendi zhangkai ianzing xo rdo lai kanjixia-ba."

Siao Peter dedao anwei u gaoxingkilailiao. Ta iou dianr nanweicingdu shenchu shou ky, momo nazh iangxuo xoz.

Cung "Siao Peter" syanchulai

(2)

Shxing uniangixua, ziude syjao xen dodi yanliao, ziu xaosiang dazhang di di-1 bu gungzo bisy sian ky zhentan dirhen di cingxing ijang. Soji Sulian meinian du paichuky xydo zhentandui dao xen yandi shanli xo iedili ky zhao yanliao. Iou idui rhen, zoudao Siberia di iedili ky, daoliao nali, ni rhugo bu daizho lianzhaor, ziu xui bei wenz chdiaoliao. Iu iou idui rhen xiang nanbian zou, zoudao igo meijou rhen-di gao shanli, rhugo ni bu siaosin, ziu xui diaodao xen shendi sbangouli, dansh tamn shenma ie bu pa. Cung 1919n. ixoudi 10nian zhunggian, koxyoyan igo tuanti ziu zuzhgo 371cdi yanzhengdui. Xuan iou biedi koxyo tuanti ie zuzhgo xydo-xydodi yanzhengdui. Xuan iou nasie iging zhaodaoliao yanliao xuilaidi rhenmn, xo nasie zai sin zhaodaodi difangshang siu tielu, wa ynxo, kai kuangshan, zao gungchang-di rhenmn, geng doliao.

Cung "Uniangixua di gush" syanchulai

4. Tungsin

Cin'aidi meimei!

Xuan bu dao bango ye womn likailiao 10000 doli lula! Ni xao-a? Gungchanglidi shcing zhejikir zenmajang? Shengchan gixua zhxingde bu xuai-ma? Siangsidii gaosu wo. Wo zai zher shengxo gianzh xaode shuobuchulai, Wo xoliao 40 sui, zomung ie meijou siangdao neng go zhejang xaodi shengxo. Womn zhudi liaojangjyan, zaosian sh igo wangz di xiatian zhudi xuayan. Xoumian iou xyngzhuangdi shan, cianmian jou wangjangdi xai, zhouwei sh meilidi xuayan. Zhe gianzh sh rhengiand loyan. Wodi bing chabudo iging wancyan xaoliao.

Zai liaojangjyanli chde xen xao, daiyde feichang zhoudao, icie du ioutiao-ioulidi. Iou gylobu, tushuguan d.d. Zai tushuguanli xuan iou giben Zhungwen shu. Wo iging kaish shai taijang. Isheng xuan bu zhun wo si xaishuizao. …… Icie du xaogila! ……

Ginggo Moskwa-di na itian, ba wo lodi liuliao gidi ianlei. Xui Xaishenweidi shxou, wo iding iao zai Moskwa zhu gitian, canguan-canguan, na shxou gush geng dola, xuigialai xao siangsidu gaosu n-ba.

Nidi gogo Guojing

Cung "Goguodi Gush" syanchulai

5. Lunwen

(1)

"Sh bush rhenrhen du kaozho zgidi laodung shengxodi-ni?"

Kichu kanlai, xaosiang zhenzheng sh zhejangdi. Womn zhdao xydo baozh, shuzi, zazh, shenzhjy giaotangli mush di shuogiao, dush zhejangdi shuofa. Xydo rhen du iwei: piziang kaozho zgi zo xiez-di laodung shengxo. Caifung kaozho zgi zo ifu-di laodung r shengxo, giaoyan kaozho zgi giaoshu di laodung r shengxo. Ziush changzhu zbengia, ie iao bansh, bugo sh yng naoli bansh r bush yng shou zogung-baliao, nandao bush zhejang-na? Rhanr shzaidi cingxing, giuging sh-bush zhejang-ni?

Cung "Zhengzh gingzixyo ABC" syancdulai

(2)

Shenma sh sanminzhuji-ni? Yng zui giandandi dingji lai shuo, sanmingzhuji ziush giuguozhuji. Weishenma shuo sanminzhuji ziush giuguozhuji-ni? Inwei sanminzhuji sh iao zhengcy Zhungguo guozi diwei di pingdeng, zhengzh diwei di pingdeng, gingzi diwei di pingdeng, shde Zhungguo nenggou yngjyan shengcun zai shgieshang.

Cung "Sanminzhuji" syanchulai.

(3)

Mancing zhengfu di touxiang itian lixai itian, laobaising fandui Mancing zhengfu-di iaokiu ziu genggia pocie xo pubian. Inc, Sun Zhungshan siansheng solingdaodi geming yndung fazhande feichang kuai.

Cyanguo go difang zuzhkilaila xydo gemingdi tuanti. Zhesie tuanti xuan zai Sun siansheng di lingdao xiamian lianxokilai, chenglila Tungmungxui, lingdao geming yndung.

Tungmungxui zai cyanguo go difang fadungla shgicdi baodung, iu gudungla Changgiang idai ibufendi gyndui.

1911 nian 10ye 10xao, Xubeisheng di gyndui baodung, geming ziu kaish shengli, xen kuaidii ba Mancing zhengfu tuifanliao.

Cung "Giuwang Keben" syanchulai

6. Siaoshuo

A-Q 'sing shenma,' 'sheng zai shenma difang,' du ioudianr bu cingchu; budan zhesie, ziush tadi lish, ie ioudianr, xuli-xutu. Inwei Weizhuang di rhenmn duiy A-Q, zh iao ta bangmang, zh na ta kaiwansiao, cunglai meijou liusingo tadi lish. A-Q, zgi ie meijou shuogo, bugo gen rhengia chaozuidi shxou, ioushxou ziu dengzho ianzing shuo:

"Womn ician — bi ni kuokide do-la! Ni suan sh shenma dungsi!"

A-Q meijou gia, zhu zai Weizhuang di tudmiao limian; ie meijou idingdi zhje, zh gei rhengia zo duangung, go maiz ziu go maiz, dami ziu dami, iaochuan ziu iaochuan, gungzo shgian changgiu idianrdi, ta xuozhe ie zhu zai linshd zhurhen di giali, dansh gungzo wanla ixou, ziu paola. Soji, rhengia mangzho-di shxou, iexy xuan siangki A-Q lai, kosh siangkidi zh sh zogung, bingbush tad lish, kungxianlao idianr, ziu mashang ba A-Q wangdiao, geng buyng shuo 'lish'-liao. Zh iou ic, iou igo laotouz chengzan ta shuo: "A-Q zhen nengzo!" Zheshxou, A-Q guangzho gebo, laijangjangdii kiakiao zhan zai ta miancian, bierhen ie caibutou zhegy xua sh zhensin-ni, xuansh kaiwansiao, dansh A-Q xen xixuan.

A-Q xen kanzhung ta zgi, icie zhu zai Weizhuang-di rhen, du bu zai ta ianzingli, shenzhjy duiy na liangwei 'wentung,' ie iou buzhde siao ixia-di iangz. Shenma giaozo 'wentung?' 'Wentung' ziush zianglai iao zo siucai-di gaogui rhengia di xaiz; Zhao taije, Cian taije dadadii shou rhengia di kanzhung, chuliao ioucian iwai, ziu inwei tamn dush 'wentung' di baba. Dansh A-Q kyo zai zingshenshang bingbu tebie kanzhung tamn, ta siang: wodi rz xui kuokide dola! Tungsh ta iu zinla gixui cheng, A-Q zrhan genggia gyode zgi liaobukila. Dansh ta iu xen kanbuki chenglirhen, pirhu yng 3ch chang, 3cun kuandi muban zochengdi dengz, Weizhuang giaozo 'changdeng', ta ie giaozo 'changdeng', chenglirhen kyo giaozo 'tiaodeng.' Ta siang: zhe sh codi, kosiao! Yng iu ziandi datouy, Weizhuangrhen du giashang ba cun changdi cungje, chenglirhen kyo giashang itiaotiao ciesiladi cungs, ta siang, zhe ie sh codi, kosiao! Dansh weizhuangrhen zhenzheng sh meijou kangiango shmian-di kosiaodi xiangxiarhen-a, tamn meijou kangiango chenglidi zianjy!

A-Q 'ician kuoki,' giansh gao, bingcie 'zhen nengzo' benlai chabudo sh igo shcyan-shmeid, rhen-liao, dansh kosi ta shentishang xuan iou isie kyedian, zui koxendi sh zai t di toupi shangmian, xen iou gikuai laichuangba, bu zhdao sh shenma shxou shengchulaidi. Zhe suirhan zai ta shentishang, dansh kan A-Q di is, dao ie xaosiang bingbu gyode baogui, inwei ta bimian shuo 'lai' zhego shengjin, xoulai tuiguangkaiky, 'guangming', di 'guang' ie bimian shuo 'guangliang' di 'liang' ie bimian shuo, z ai xoulai, lian 'meijudeng' di 'deng', 'lazhu' di 'zhu' ie bimian shuoliao. Zh iao giangdao zhesie shengjin, buguansh iousin xuozhe usin, iouji xuozhe uji, A-Q ziu fanukilai, nasie laichuangba cyan du faxungkilai, ba duifangmian daliangliao ixia, kangian sh shuoxua sh ode buliulidi, ta ziu ma; liki siaodi ta ziu da. Dansh bu zhdao zenma ixui shr, zung xuansh A-Q chkuidi shxou do, inc ta manmandii bianxuanliao fangzhen, changchang zh sh dengzho ianzing xenxendi ciaozho suanliao.

Cung "A-Q zhengzhuan" syanchulai

一 短句子

  1. 我们中华民国,是亚洲的一个 大国家。
  2. 我们有四万万五千万同胞,团 结起来保护中华。
  3. 前方需要麻袋,铁丝,摩托车, 手电筒,无线电收音机,雨衣, 面粉,书籍等等。
  4. 我已经学会拉丁化新文字。
  5. 敌人着慌了,丢弹完全没有目 标。
  6. 游击战是弱小民族跟帝国主义 作战的最好的战术。
  7. 学完这些,你就可以知道怎样 去写了。
  8. 现在不要吵,快快睡一觉。
  9. 中国一共有二十八省,两个特 别区。
  10. 拼音的时候应该注重嘴吧去 拼。

——从“抗战初级读本”选出来

二 诗歌

(1)快乐的皮球儿

我的快乐的皮球儿啊,
你望哪儿跑啊?
小猫儿的身上受了你的伤,
小狗儿的头上受了你的撞。
我也跟着你的这个
混蛋的皮球儿糟了糕!
你把窗户的玻璃打破,
但是那个挨骂的可是我!

——从“北方话新文字ABC”选出来

(2)不要吵

小宝宝,
不要吵,
妈妈没有空,
忙着做面包。
做了面包送给谁?
送给前线的兵士。
他们拼命打敌人,
我们同胞要慰劳。
小宝宝,
现在不要吵,
等你长大了,
有国有家多么好。

——从“抗战初级读本”选出来

三 故事

(一)

他一哭,忽然听到了和气的声音:“Ei, 为什么哭的?”

小彼得连忙往火炉脚那边一看。声音 并不是从那儿来的,倒就在床旁边。他看着 了,床边的一张小桌子上,有一个洋火盒 子,把窄的一头作脚,挺直的站着,而且大 概算是打招呼吧,弯了弯腰。

“Ei,为什么哭的?”洋火盒子这样问。

“难过极了,祇有一个人孤孤单单地躺 在这儿。”小孩子呜呜着囘答。

“哪里哪里,不止你一个人啊。”洋火盒 子说着,使劲一跳,就跳到床上来了。“屋子 里面有许多东西,那就都是你的朋友啊,真 的张开眼睛和耳朵来看一下吧。”

小彼得得到安慰,又高兴起来了。他有 点儿难为情地伸出手去,摸摸那只洋火盒 子。

——从“小彼得”选出来

(二)

实行五年计划,就得需要很多的 原料,就好像打仗的第一步工作必须 先去侦探敌人底情形一样。所以苏联 每年都派出去许多侦探队,到很远的 山里和野地里去找原料。有一队人,走 到西伯利亚底野地里去,到了那里,你 如果不戴着脸罩儿,就会被蚊子吃掉 了。又有一队人向南边走,走到一个没 有人的高山里,如果你不小心,就会掉 到很深的山沟里,但是他们什么也不 怕。从一九一九年以后的十年中间,科 学院一个团体就组织过三百七十一次 的远征队。还有别的科学团体也组织 过许多许多的远征队。还有那些已经 找到了原料囘来的人们,和那些在新 找到的地方上修铁路,挖运河,开矿 山,造工厂的人们,更多了。

——从“五年计划底故事”选出来

四 通信

亲爱的妹妹!

还不到半个月,我们就离开了一万多里路了!你好啊? 工厂里的事情这一起儿怎么样?生产计划执行得不坏吗?详 细地告诉我。我在这儿生活简直好得说不出来。我活了四十 岁,做梦也没有想到能过这样好的生活。我们住的疗养院, 早先是一个王子底夏天住的花园。后面有雄壮的山,前面有 汪洋的海,周围是美丽的花园。这简直是人间的乐园。我的 病差不多已经完全好了。

在疗养院里吃得很好,待遇得非常周到,一切都有条有 理的。有俱乐部,图书馆等等。在图书馆里还有几本中文书。 我已经开始晒太阳。医生还不准我洗海水澡……,一切都好 极了!……

经过莫斯科的那一天,把我乐的流了几滴眼泪。囘海参 崴的时候,我一定要在莫斯科住几天,参观参观,那时候故 事更多了,囘家来好详细地告诉你吧。

你的哥哥国英

——从“各国的故事”选出来

五 论文

(一)

“是不是人人都靠着自己的劳 动生活的呢?”

起初看来好像真正是这样的。 我们知道许多报纸,书籍,杂志,甚 至于教堂里牧师底说教,都是这样 的说法。许多人都以为:皮匠靠着自 已做鞋子的劳动生活。裁缝靠着自 己做衣服的劳动而生活,教员靠着 自己教书底劳动而生活。就是厂主 资本家,也要办事,不过是用脑力办 事而不是用手做工罢了,难道不是 这样吗?然而实在的情形,究竟是不 是这样呢?

——从“政治经济学ABC”选出来

(二)

甚么是三民主义呢?用最简单 的定义来说,三民主义就是救国主 义。为什么说三民主义就是救国主义呢?因为三民主义是要争取中国 国际地位底平等,政治地位底平等, 经济地位底平等,使得中国能够永 远生存在世界上。

——从“中山先生的三民主义”选出来

(三)

满清政府底投降一天利害一 天,老百姓反对满清政府的要求就 更加迫切和普遍。因此,中山先生所 领导的革命运动发展得非常快。

全国各地方组织起来了许多革 命的团体。这些团体还在孙先生底 领导下面联合起来,成立了同盟会, 领导革命运动。

同盟会在全国各地方发动了十 几次的暴动,又鼓动了长江一带一 部份的军队。

1911年10月10号,湖北省底军 队暴动,革命就开始胜利。很快地把 满清政府推翻了。

——从“救亡课本”选出来

六 小说

阿Q“姓甚么”,“生在什么地方”,都 有点儿不清楚;不但这些,就是他的历 史,也有点儿糊里糊涂。因为未庄底人们 对于阿Q,祇要他帮忙,祇拿他开玩笑, 从来没有留过他的历史。阿Q自己也 没有说过,不过跟人家吵嘴的时候,有 时候就瞪着眼睛说:

“我们以前——比你阔气得多啦!你 算是甚么东西!”

阿Q没有家,住在未庄底地庙里 面;也没有一定的职业,祇给人家做短 工,割麦子就割麦子,打米就打米,摇船  摇船。工作时间长久一点儿的,他或者也 住在临时的主人底家里,但是工作完了 之后,就跑啦。所以,人家忙着的时候,也 许还想起阿Q来,可是想起的只是做工, 并不是他的“历史”,空闲一点儿就马上 把阿Q忘了,更不用说“历史”了。祇有一次有一个老头子称赞他说:“阿Q真能 做!”这时候,阿Q光着膈膊,懒洋洋的恰 巧站在他面前,别人也猜不透这句话是 真心呢,还是开玩笑,但是阿Q很欢喜。

阿Q很看重他自己,一切住在未庄 的人,都不在他眼睛里,甚至于对于那两 位“文童”,也有不值得笑一下的样子。甚 么叫做“文童”?“文童”就是要做秀 才的高贵人家底孩子,赵太爷,钱太爷大 大地受人家底看重,除了有钱以外,就因 为他们都是“文童”底爸爸。但是阿Q却 在精神上并不特别看重他们,他想:我的 子会阔气得多啦!同时他又进啦几囘城, 阿Q自然更加觉得自己了不气。但是他 又很看不起城里人,譬如用三尺长,三寸 宽的木板做成的凳子。未庄叫做“长凳”, 他也叫做“长凳”,城里人却叫做“条凳”。 :这他是错的,可笑!用油煎的大头鱼, 未庄人都加上半寸长的葱叶,城里人却 加上一条条切细了的葱丝,他想,这也 是错的,可笑!但是未庄的乡下人啊,他们没有看见过城里的煎鱼!

阿Q“以前阔气”,见识高,并且“真 能做”,本来差不多是一个十全十美的人 了,但是可惜他身体上还有一些缺点,最 可恨的是在他的头皮上面,很有几块癞 疮疤,不知道是甚么时候生出来的。这虽 然在他身体上,但是看阿Q底意思,倒也 像并不觉得宝贵,因为他避免说“癞”这 个声音,后来推广开去,“光明”底“光” 也避免说,“光亮”底“亮”也避免说,再后 来,连“煤油灯”底“灯”,“蜡蠋”底“蠋”也 避免说了。祇要讲到这些声音,不管是有 心或者无心,有意或者无意,阿Q就发怒 起来,那些癞疮疤发红起来,把对方面 打量了一下,看见是说话说得不流利的, 他就骂,力气小的他就打。但是不知道怎 么一会事儿,总还是阿Q吃亏的时候多。 因此他慢慢地变换了方针,常常祇是瞪 着眼睛狠狠地瞧着算了。

——从“阿Q正传”选出来