江南话新文字概论/文例
第三编 文例
- 诗
- Sinvenz Hyndunq ku（新文字运动歌）
- Zonqxe Nunqmin k Senhueq（上海农民的生活）
- 新闻
- Mmeq seu-k nynin hue siaz（呒没手的女人会写字）
- K'onq-Zeq hiynqkyn k hueqdunq（抗日义勇军的活动）
- Zonqxe Maqc'anq modaq gaqsaq ny-kunqnin（上海袜厂马达轧杀女工人）
- 速写
- Zonqxe k "Siao Piqsan"（上海的“小瘪三”）
I Sku
Sin venz Hyndunq ku
Feq seqz,
Cen k'unao,
San manman dacunq cu xisen,
Fonqk'uedeuz cencen hua:
Hanho z diqnenjanq seq,
Vencanq feq diqnenjanq sia,
Hanho taq venz feq jiqjanq,
Nquni gynqnin hoqfeqlez.
Nquni jao seqz, nquni jao hueqmin.
Tanqtao fonqk'uedeuz,
Nec Sin Venz le p'injin.
Diqk z Cunqɥoq hanho-venz k keqmin,
Diqk z tunqfonq huedak keqmin!
新文字运动歌
勿识字，
真苦恼，
三万万大众做牺牲，
方块头字直正坏；
闲话是的能样说，
文字勿的能样写，
闲话搭文章勿一样，
吾伲穷人学勿来事。
吾伲要识字，
吾伲要活命，
打倒方块头字，
拿仔新文字来拼音。
的格是中国闲话文字格革命，
的格是东方伟大格革命。
（根据北方话新文字译出来的）
Zonqxe Nunqmin k Senhueq
Jiqka lao-siao t'unqt'unq cunqdien.
Tunqhianq c'eqlao tanqcinle,
Cunqe siaoc'e feq zeq dunqdien.
****
Hia cunqdien, nianq cunqdien,
Jiqka lao-siao t'unqt'unq cunqdien.
Zienlianq jiq nien tu jiq nien,
Zwt'c zienlianq huanjao kyon dunqdien.
****
Hia cunqdien, nianq cunqdien,
Jiqka lao-siao t'unqt'unq cundien.
Ciac ca-le kao zienlianq,
Dubi nqu leq senlong lang.
****
Hia cunqdien, nianq cunqdien,
Jiqka lao-siao t'unqt'unq cunqdien.
Zka cunqdien mmeq pendien,
Ceqxao mat' zka k dien.
****
Hia cunqdien, nianq cunqdien,
Jiqka lao-siao t'unqt'unq cunqdien.
Feq cunqdien le mmeq van k'iq,
Ceqxao cucunq biqninka k dien.
****
Hia cunqdien, nianq cunqdien,
Jiqka lao-siao t'unqt'unq cunqdien.
Cuc dien cunq kenka k'u,
Cen z jiqnien pic jiqnien nanku.
****
Hia cunqdien, nianq cunqdien,
Cunqdiennin jiqsanq-jiqsw bipoqsiaq.
Sazenkuonq cunqdiennin nenkeu fank'i sen?
Sazenkuong cungdiennin k'uji ku niqkiaq?
上海农民格生活
一家老小统统种田。
东洋赤佬打进来，
种仔小茶弗值铜钿。
****
爷种田，娘种田，
一家老小统统种田。
钱粮一年多一年，
除脱仔钱粮还要捐铜钿。
****
爷种田，娘种田，
一家老小统统种田，
借仔债来缴钱粮，
肚皮饿来身上冷。
****
爷种田，娘种田，
一家老小统统种田，
自家种田呒没本钿，
只好卖脱自家格田。
****
爷种田，娘种田，
一家老小统统种田。
弗种田来呒没饭吃，
只好租种别人家格田。
****
爷种田，娘种田，
一家老小统统种田。
租仔田种更加苦，
真是一年比仔一年难过。
****
爷种田，娘种田，
种田人一生一世被剥削。
啥辰光种田人能够反起身？
啥辰光种田人可以过好日脚？
（这首诗本来是汪焱君作，原刊生活教育三卷 五期。现在我把它译成新文字。删掉两节，又加上 一节，字句上也更动了一些。）
II Sinven
Mmeq seu-k nynin hue siaz
(T'as-zeu s'yeq 16zeq t'unqsin) Su-lien K'akuf-sang Leso difonq, hiu jiqk xianqhonin k nonnq, minz-kiao Martev, 4sei zenkuonq, lianqcaq seu ze dounqt'leq. Heule laq Gihin Jiyon-li zeuku xynlien, zoqniq hii laq Euk'li di-1c' gihinhioq dahueli piaojien, hynq lianqcaq kiaq siaz leq cusanqhueq. T'inseq, hiik jizonq, maqc, hac ze z Nikolejaf kiaozeu deqbiq cuk'ile-k. Xynlienk zenkuonq z 7 nien.
原文：
（塔斯社四月十六日通讯）苏联卡果夫省来 沙地方，某农夫之女麦德符女士，四岁时失去双 手，经在畸形医院训练后，昨在欧克利第一届畸形学大会中表演以双足写字及工作，查麦女士之衣 服及袜鞋等，均由尼可来耶夫教授特制，训练时间 为七年。
K'onq-Zeq hiynqkyn k hueqdunq
(Holien-zeu Xarpin 8zeq dienpao) 4zeq zonqponniq 5diencunq, Nqzanq-hyon Xianqhianq-san-k nonmien, hiu Hianq Zinhy seutiho-k k'onq-Zeq hiynqkyn kipaqk nin, deqzon kunqtanq cwcaq laqdiqtaq-k Zeqpen taq "Monceukoq" k kyndei k slinbu, tanqsaq 4k Zeqpen kynkuon, huan c'ianqtao ziak'i tuk c'ianq-ctan. Tentao Zeqpen p'ao kiupin le, Hianq Zinhy k kyndei jikin siasia-jiji baot'leq (Hianq z Tunqpoq K'onq-Zeq Lienkyn k cunqslin jinhue hi ziak'i huet hiukiq concen, suji kiaokuan c'eqmin, meic' tanqcanq, ze lunqt Zeqpen taq "Monceukoq" kyndei ceileceik'i, monqt jaosi.)
原文：
（华联哈尔宾八日电）四日午前六时，五常县 向阳山南面，有杨靖宇部之抗日义勇军数百人，猛 袭驻扎该地之日伪军司分部，击毙日军官四人，并 夺获枪械无数，待日军派队驰救，杨军则已扬长而 去，按杨系东北抗日联军之总司令，以善于游击战 争著名，每战皆使日伪军疲于奔命云。
Zonqxe Maqc'anq modaq gaqsaq ny-kunqnin
Nonz Xueninlu, Zonqxe Maqc'anq k ny-kunqnin Zen Zianqjin, nienki 17sei, zoqniq hoponniq cin kunqc'anq zonqkunq, baoku modaq lenbo-k zenkuonq, hiik gibao koq kyoncin "digioq" sent'i ha bidakcink'i, conc-lianqcon, gaqsonqt ziak'i zunqo Tonqz, kon kik'i-k nin k'oncienleq jiheu, mazanq dinho kik'i, sianq faqc kiu hii c'eqle, hynq c'o. sunqtao Zonqxe Jiyon, kaqc feqtuxiq, hii ziu sit'leq.
原文：
南市徽宁路上海袜厂女工陈祥英，年十七岁，昨日下午三时许进厂工作，经过马达轮旁时，旗袍 角卷入地轴，致身体带入，循徊两转，辗伤甚重， 当经司机人发觉；立即停机，设法救出，车送上海 医院医治，移时即毙命云。
III Soqsia
Zonqxe k "Siao Piqsan"
T'ahianq jikin baotao diensienmoqkon lonqxianq le-leq.
Siaomao nqancin kueqliuliuk monq 4 mieno k'on, sinli cencen k'imen, pon niqt'ien mmeq laotaponk dunqpan, dienc'o dinhole, hiq fikuk'i, tintin tanqtanqk. Ziu diqnenjanq, Siaomao monqtle deuxun-nqanxo.
"C'oq nak nianq, nunq leqlaq cu sazt'i?" Aqkeu zunq heudeu monq hik p'ikulonq t'iqc jiq kia.
Siaomao xaqcjiqt'iao. Hueku deu, zenseu k'aokuk'i jiqki. Danz Aqkeu daotk'ua, gyondeu loqck'unq. Hi ziu mok'ile:
"Piqsan!"
"Siao clu!" Aqkeu ha huemo, zeqbi-t'aqlienk.
Siaomao ceizonqk'i, sianqjao paozeu. Aqkeu ziu monq heudeu t'ei. T'eileqt'eik, jiq kiaq daqc mapaok laoc'ianq k kiaqlonq.
"Xaq nqancin, piqsan," laoc'ianq p'inmink hynq k'iliq jiqt'ei.
Aqkeu tiqtiq-c'unqc'unqk, fanfan baq nqanwucw.
"Nunqk nqancin-ni?" Laoc'ianq zwk'i mimao, canqda nqancin zao hi k'on. Kaqc jiqxiq, hi k'onck'on kiaq, hiq hynqk'i so hoiunq-le xe:
"Lao Senpao jao-va?"
"Aqjao k'ontao tunqhianqnin c'eqpin kunqtanq……"
"Laoc'ianq!' Aqkeu t'uc'eq jiqk'eu k'i-le, soqsoq kin k'uta, mayon Siaomao seq. "Jao kua nunqk."
Siaomao nameq zenk'i-hueqhienk siaock'ile: "C'oq nak nianq, ziu jao nunq diqnenjanq. Nunq aqkon ce taq nunqk hia coqtei-leq?"
Lianqkadeu ze mmeq hanho-leq, hilaq zunqsin cuk'i banqjiu-le.
Tintanq-tintanq, hiq z dienc'o. Ziak'i nin zunq c'oclonq ynqhole, caq siconq-k, niu p'iku-k, huan hiu sihianqnin. Siaomao ceizonqn'i, senc'eq seu laq jiqk duk'uedeu t'at'a k menzien:
"T'at'a, paq jiqk, t'at'a……"
Aqkeu k seu ha kenc senc'eqk'i-leq:
"T'at'a paq jiqk!"
Diqk t'at'a t'aojiennenk zao hilaqk lianqcaq meqxeqk seu monqc-jiqmonq, mazanq daoceu seqk'ik biqcon sent'i, jiqniujiqniuk ceuk'leq.
"T'at'a paq jiqk,"
Hii huanz ceu.
"T'at'a paq jiqk."
Hii ceut you-leq.
Siaomao ziak'i seqwonq, monqmonq Aqkeu, cenk hiu jiqtien dunqk'i. "C'oq nak nianq, nunq cunqkue le c'oq nquk meideu, nunq feq k'uji manjiqnqan le?"
Aqkeu minjiqmin cwpo, feq xianq, zianqsaq hi pi Siaomao kenka nanku. Hi zennin, hi feq jintonq ha senc'eq seu-k'i, danz, diqk feqz hi hiuji jao diqnenjanq cu. Hi ha mmeq laotao jiqk dunqpan. Hi cunq xiwonq nenkeu laotao kik, suji, hi zzon jiqk'onkien ninka senc'eq seu, hi ha senc'eq seu-leq. Hi monqjiqmonq Siaomao, hiq tao dienc'ozanlonq bao jiqbao, zaqmeqle, hi soqsoqkin k'uta, mant'ent'enk ho:
"Ky t'at'a! Nquni feq jao jiqzeq ten laq diqtaq-ba."
Lik'ec dienc'ozan, hienc zenhindao zao ziendeu ceu, feq xiaoteq tao sadifonqk'i xao. Aqkeu k seutaq laq Siaomao k kienkonq lonqxianq……
(Diqp'ien soqsia z zunq "T'abaq" pon'yeqk'onlonq xianqciqloqhole, fanjiqzenkunq Sinvenz-k. Nyoncoqce z Cennunq.)
这一篇不用写出汉字来对照了，读者们细心地 读下去，我想是不会有什么问题的。这篇文章的原 作者是征农先生，本来载在“太白”二卷八期上， 不过我只翻译了它的前一半，题目也给换了一个。 （原题目是“都市风光”）
选读这篇作品，也没有什么特别用意，只是因 为手边正有着这本旧的杂志，而这篇速写又恰巧正 是拿上海“风光”做题材的。不过原作并不全是用上 海土自写的，所以在译时，在有些地方，都给更 动了一点。不知道有把原文的意思译错了的地方没 有？